Założenia PROGRAMU EDUKACYJNO-KOREKCYJNEGO dla osób zobowiązanych a uchylających się od płacenia alimentów.

Cel: poprzez edukację (dostarczenie wiedzy oraz praktycznych umiejętności) skłonienie uczestników zajęć do zmiany przekonań oraz zachowań sprzyjających podjęciu obsługi swych zobowiązań.

Tematyka zajęć:

1. Prawne aspekty alimentacji – stan obecny po nowelizacji art. 209kk.
2. Moralne, społeczne oraz finansowe uwarunkowania obowiązku alimentacji – dlaczego i komu jesteśmy zobowiązani płacić alimenty – dyskusja w grupie.
3. Specyficzny kontekst powstania zobowiązania alimentacyjnego – KONFLIKT istotą relacji przed, w trakcie i po rozpadzie związku (np. rozwodzie):
   1. Natura, dynamika konfliktu w związku;
   2. Różne strategie rozgrywania konfliktu – różne konsekwencje, koszty.
4. Obraz sytuacji – skala problemu, statystyki –„większość nie płaci?”, kto nie płaci i dlaczego – samousprawiedliwianie czy rzeczywistość?. Dyskusja w grupie.
5. Społeczny kontekst problemu nie alimentacji.
   1. Stereotypowe widzenie dłużnika – alimentacyjnego w szczególności; Ćwiczenie
      z samooceną w oparciu o kwestionariusz dyferencjału semantycznego. Dyskusja.
   2. Paradoks przyzwolenia na uchylanie się od płacenia – ambiwalencja postaw. Dzielenie się doświadczeniami osobistymi.
6. Strategie postępowania osób zobowiązanych – opłacalność/efektywność:
   1. Typologia postaw zobowiązanych do alimentacji: ”przekonani płacący”, „nieprzekonani, ale płaczący i płacący”, „utrudniający – manipulanci” uchylający się. Ćwiczenie z rozpoznaniem własnego stylu.
   2. Typowe sposoby unikania: bezrobocie (”brak pracy dla osoby z tego typu kwalifikacjami – Ferdek K, zły stan zdrowia); ucieczka (terytorialna, w szarą strefę, chorobę, itd.); specyficzna hierarchia priorytetów – alimenty a inne zobowiązania.
7. Zachowanie „alimentaciarzy” z perspektywy psychologii zadłużenia.
   1. Pułapka zadłużenia – wyuczona bezradność dłużnika (mechanizmy, symptomy); Ćwiczenie w autodiagnozie – Kwestionariusz SBU.
   2. Stres zadłużenia – psychologiczne, życiowe koszty bycia „alimenciarzem”
8. Skutki obrania konkretnej strategii:
   1. Z perspektywy bliskich – odległych konsekwencji;
   2. Koszty osobiste – społeczne, wpływ na ważne relacje (np. z byłą lub obecną partnerką, dziećmi). Ćwiczenie – odpisać na list od dorosłego dziecka na które się nie łożyło.
   3. Sankcje prawne (postępowanie sądowe), sankcje karne, widnykacja, egzekucja komornicza – z perspektywy wzrostu kosztów obsługi zobowiązania alimentacyjnego/. Szczegółowe omówienie procedur oraz przeliczenie indywidualnych kosztów.
9. W stronę wyjścia z pułapki.
   1. Bilans otwarcia:
      1. obecny stan zadłużenia (należność główna, odsetki, koszty egzekucji). Ćwiczenia;
      2. ocena osobistych motywów (np. trwam w konflikcie, w poczuciu krzywdy trwam przy swoim, jest szansa na ugodę, itd.);
      3. ocena koniecznych zasobów (swoje prawa, procedury)
      4. analiza finansowa – skąd wziąć pieniądze Będzie to cały oddzielny blok ćwiczeń dot. budżetu domowego, zarządzania finansami osobistymi, itd.
   2. Możliwości konstruktywnego działania:
      1. zasady wypracowania ugody (spłata ratalna zaległości, potencjalne umorzenia, itd.)
      2. negocjacje, mediacje – jak się porozumieć – podstawowe zasady, podstawa prawna, specyfika działań z perspektywy osoby wierzyciela (osoba fizyczna – Fundusz Alimentacyjny);
   3. Indywidualny Program Wyjścia – procedura. Uczestnicy otrzymują Przewodnik w oparciu o który będą przygotowywali swój IPW.
10. Problemy szczególne – powiązane:
    1. Bezrobocie, bezdomność i inne obciążające okoliczności (np. uprzednia karalność);
    2. Uzależnienie (alkohol, narkotyki, hazard);
    3. Niepełnosprawność.
11. Gdzie szukać pomocy
    1. Wsparcie instytucjonalne – pomoc społeczna, doradztwo prawne, itd.
    2. NGO – stowarzyszenia i grupy samopomocowe. Dlaczego warto być uważnym przystępując do środowisk zrzeszających osoby „poszkodowane”, środowisk antywindykacyjnych
    3. Pomoc specjalistyczna – terapia uzależnień, programy dla sprawców przemocy, trzeźwościowe ruchy samopomocowe, np. AA.
12. Podsumowanie zajęć
    1. Ewaluacjia – posttest i ocena zajęć

Założenia organizacyjne Programu E-K

Zajęcia prowadzone metodami aktywno-warsztatowymi, w oparciu o konieczną prezentację informacji,
w oparciu o przygotowaną prezentację PowerPoint oraz zestaw dodatkowych ćwiczeń. Komplet materiałów dostarcza Stowarzyszenie PWZ.
Osoby prowadzące – samodzielnie personel jednostki decydującej się na realizację Programu . Osoby zainteresowane prowadzeniem zajęć zostaną przygotowane w ramach szkoleń organizowanych przez Stowarzyszenie PWZ. Szkolenie może być zorganizowane w wersji tradycyjnej – stacjonarnej /dwudniowe łącznie 16h/, lub krótszej /jednodniowe 8 h/, z dodatkową możliwością uzupełnienia wiedzy w formie e-learningowej oferowanej przez Stowarzyszenie.
Uczestnicy otrzymają imienne „licencje/certyfikaty” uprawniające do samodzielnego prowadzenia zajęć”.
Stowarzyszenie oferuje także dodatkowe wsparcie doradcze i superwizyjne a nawet bezpośrednią pomoc w przeprowadzeniu wybranych zajęć z uczestnikami.
Rekrutację, obór uczestników do grupy zapewnia personel penitencjarny jednostki w której zajęcia będą realizowane – wychowawcy.

Czas trwania – 16-18 h /3 – 4 bloki po 4 lub 6h/.
Liczebność grupy do 15 osób.
Planujemy ewaluację – pre i posttest – wiedzy, przekonań uczestników.

Warunki organizacyjne /termin, harmonogram, pomieszczenia i sprzęt/ oraz finansowe będą każdorazowo uzgadniane pomiędzy Stowarzyszeniem PWZ a zleceniodawcą.